Yaz Bunu Bir Yere – HAKAN SEYREKBASAN

Yağmurdagezen

Paylaş

Paylaş

0 Beğenme

Yorum Yaz

Favorilere Ekle

• 1

  Mutlu

• 0

  Eğlenmiş

• 0

  Şaşırmış

• 0

  Kızgın

• 0

  Üzgün

Yazıyı bilmek için sözü bilmeliyiz. Zira yaratılmış düşüncenin, tespitin veya niyetin aktarılması için ikisine de ihtiyaç var. Önce söz vardı ve sonra yazıya ihtiyaç duyuldu. Kaçınılmazdan doğan yazı ile sebebi söz arasında temel farklar var.

Sözün imla işaretleri; tonlama, mimik, duruş, bakış ise; yazıda noktayı, virgülü ve cümle arkadaşlarını kullanırız. Söz söylendikten sonra geri alması zordur, unutulması da çok çabuk olabilir. Ömrü, yazılarak uzatılabilir. Ancak söz duyulmayabilir, anlaşılmayabilir, hatta tekrar edilemeyebilir de. Yazıysa silinebilir ve düzeltilebilir. Onu okuyana göre farklı anlamlar bulabilir.

Söz söylenmeden önce düşünsel altyapısı yazıdaki gibi duygu durumuna, fikri birikime, kültürel anlayışa, ahlaki ve etik sabitlere dayalı olsa da acelecidir çünkü anda çoğalır. Yazı ise tüm yolu baştan yürüme şansı verir. Belki bu yüzden uzunca yazmak, uzunca konuşmaktan zordur.

Söz yazıdan kolaydır. Bu kolaylık ise onun yanlış kullanımını çoğaltır. Kızgınlığı, kırgınlığı, sevinci veya aşkı yazmak çoğu insan için söylemekten çok daha zordur. Deneyin; yaptığınız bir dedikoduyu yazmayı deneyin mesela…

Sanırım bu tespit edebiyatın neden edepli olduğunu da açıklıyor. Eğer söz duygu olsa, edebiyat ancak ruh hali olurdu. Ve hissedilmeyen duygular azalır, edebiyat ise ruh halini yaşatmak için harikadır, kalıcıdır.

Söz için bir duyucuya, yazmak içinse okuyucuya ihtiyaç elzem midir? Söz için daha elzemdir. Hiç okunmamış on binlerce defter, kitap, kitabe, tablet, not vardır. Ancak duyulmamış sözleri saklayamıyoruz, duyulanları biriktirmek ise zor.

Söylenenlerin hemen yazıya dönüşebildiği çağdayız artık. Sözlerimiz yazıldığında, söylendiğinden farklı olduğunu görmek kolay. Sözün terbiyesi için yazıya ihtiyaç vardır ve bu noktada yazmak edebiyatçılara özel değildir.

Yazmak öğreticidir; ezberletir, rahatlatır. Yazmak resmetmektir, anlamaktır, kimseye ihtiyaç duymadan konuşmaktır; yalnızlıkla sohbet etmektir, zamanla oynamaktır. Sözü muteber kılar, koruyucudur, ve yazmak; yeri gelir söze hacet bırakmadan söz hakkı verir, konuşmaya, anlatmaya heveslendirir. Ve yazı söze döner.